Eths francs que destrusiguèn Lugdunum Convenarum, capitala deths convenae, en 585. Tanlèu eth sègle V, Lugdunum Convenarum qu'èra un deths dotze avescats de la Novempopulania. Era vila qu'estoc restablida en 1076 per Sent Bertran, eth son avesque. Eras vias romanas de Dacs, Tolosa e Agen que s'aplegavan ath pè dera montanha, en era plana de Vathcrabèra[1].
Pendent eth Ancian Regime, Sent Bertran de Comenge qu'èra dera eleccion de Ribèra-Verdun, doncas dera província de Gasconha, dera generalitat d'Aush, dera diocèsi de Comenge (residéncia) e dera senescaucia de Tolosa. Eth vocable dera catedrala qu'es Nòsta Dauna. Que nommèn era comuna Haute-Ville en er an II. En 1790, Sent Bertran de Comenge qu'èra caplòc deth canton de Sent Bertran, vengut canton de Barbasan per càmbiament de caplòc (decret deth 11 d'abriu 1888). Eth nom oficiau de Saint-Bertrand-de-Comminges qu'es confirmat peth decret deth 18 de junh 1958 [2].
Comunas de laNauta Garona (Lengadòc e Gasconha) (comunas actualas, comunas que contenon de comunas delegadas, ancianas comunas, ancianas comunas vengudas comunas delegadas)