Siedziby władz wojewódzkich (od 1999 roku): – Siedziby wojewodów i sejmików wojewódzkich – Siedziby wojewodów – Siedziby sejmików wojewódzkich
Podział terytorialny Polski – zmieniał się wielokrotnie. Od II wojny światowej reformy miały miejsce w latach 1946, 1950, 1957 i 1975. Obecny trójstopniowy podział administracyjny obowiązuje od ostatniej zmiany, wprowadzonej 1 stycznia 1999 r.
66 miast na prawach powiatu – gminy o statusie miasta, wykonujące zadania powiatu, potocznie zwane „powiatami grodzkimi”,
314 powiatów – skupiają od kilku do kilkunastu sąsiadujących ze sobą[a]gmin, potocznie zwane „powiatami ziemskimi”; mogą mieć siedzibę w mieście na prawach powiatu, które nie leży na ich obszarze
1464 wiejskich – gminy, które na swoim terytorium nie zawierają miasta (z tego 158 takich gmin ma siedzibę w mieście poza swoim obszarem, tzw. gmina obwarzankowa).
Bohdan Wyżnikiewicz (Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową) wskazuje, że różnice w wielkości i potencjale województw są znaczne i że wynika to z faktu, że tworzeniu nowych województw towarzyszyły przetargi polityczne w sprawie ich liczby. Przedstawia ponadto, że mniejsze i słabsze ekonomicznie województwa rozwijają się wolniej niż duże i silne ekonomicznie regiony[5].
W 2000 rząd Jerzego Buzka uznał potrzebę rozpoczęcia pilnych działań prowadzących do łączenia się miast na prawach powiatu i powiatów mających siedzibę swych władz w tych miastach, z uwagi na znaczące dysproporcje występujące w zakresie potencjału instytucjonalnego jednostek powiatowych. Analizy rządowe wskazywały na znacząco wyższy potencjał miast na prawach powiatu i szczególnie niski potencjał powiatów pozbawionych większych ośrodków miejskich. Dane wskazują, że powiaty pozbawione dużych miast mają znacząco mniejsze zasoby służące do wypełniania powiatowych zadań publicznych[6].
W 2001 Sejm i Senat zgodnie uznały nowy zasadniczy podział terytorialny państwa za poprawny i spełniający założenia reformy administracji publicznej. Senat wskazał na konieczność wspierania inicjatyw zmierzających do racjonalizacji podziału terytorialnego kraju na powiaty[7]. Sejm stwierdził, że część powiatów jest zbyt słaba ekonomicznie, a przez to mało sprawna i mało efektywna. Analiza potencjału rozwojowego jednostek powiatowych wskazuje na duże zróżnicowanie między miastami na prawach powiatu a powiatami pozbawionymi ośrodków miejskich. Za korzystne dla wykonywania funkcji publicznych Sejm uznał łączenie się miast na prawach powiatu i otaczających je powiatów mających siedziby w tych miastach[8].
Podział administracyjny Polski
Ta sekcja od 2024-04 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Poniższa lista przedstawia podział administracyjnyPolski na województwa. Najpierw wymienione jest miasto (lub miasta) wojewódzkie (wytłuszczoną czcionką) oraz pozostałe miasta na prawach powiatu. Dalej wszystkie powiaty wraz z miastami będącymi siedzibą władz powiatu. Podział powiatów na gminy przedstawiono na stronach „Dokładniejsze informacje”.
↑Uchwała Senatu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 11 stycznia 2001 w sprawie oceny nowego zasadniczego podziału terytorialnego państwa (M.P. z 2001 r. nr 2, poz. 24).
↑Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 11 maja 2001 w sprawie oceny funkcjonowania zasadniczego podziału terytorialnego państwa (M.P. z 2001 r. nr 16, poz. 249).