Share to: share facebook share twitter share wa share telegram print page

Bacama language

Bacama

Ɓwaare
Sísọ níNigeria
Ọjọ́ ìdásílẹ̀2020
AgbègbèAdamawa State, Kogi State
Ìye àwọn afisọ̀rọ̀Àdàkọ:Sigfig
Èdè ìbátan
ìsọèdè
Mulyen
Opalo
Wa-Duku
Demsa Bata
Sístẹ́mù ìkọLatin
Àwọn àmìọ̀rọ̀ èdè
ISO 639-3bcy

Èdè Bacama (Bachama) jẹ́ èdè Afro àti Asia papọ̀ tí ó sì lábẹ́ ìsòrí èdè Chad tí wọ́n ń sọ ní agbègbè kan tí wọ́n ń pè ní Numan ni Ìpínlẹ̀ Adamawa ni orílẹ̀ èdè Nàìjíríà. Bákan náà ni wọn ń sọ ó ní àwọn agbègbè bí Demsa, Lamurde, àti àwọn ará ìlú Bwatiye. [1] Àwọn Ẹ̀ka èdè tí ó Fera pé ní àwọn èdè bí Mulyen, Opalo, and Wa-Duku. Bachama-Yimburu sugbon wọ́n ni ohun tí ó yá wọn sọ tó. Bachama jẹ́ Èdè kan tí wọ́n fí ń ṣe kára-kátà.[2] Ó sábà máa ń jẹ́ èdè kaná pẹ̀lú èdè Bàtà.

Òǹka

Òǹka inú èdè yìí máa na bẹ̀rẹ̀ láti òdo, wọ́n sì ń lọ márùn-ún (5) sì mẹ́wàá (10) láti kó àwọn Òǹka mìíràn:[3]

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
hido kpe mwakin fwot tuf tukoltaka tukolukpe fwofwot dombi hido bau

Àwọn Àpẹẹrẹ bí a tí ń kọ Bacama

  • Gibo ma ḅa ḍa motso da Pwa tsi ne ndso-nogi ka nji-nogi ka nogi. - Mark 3:35 (GWVS 1915) [4]

Àwọn Àkọsílẹ̀ wà ní Bacama

Audio Recordings in Bacama

Àwọn Àkọsílẹ̀

  1. Carnochan, J (1967). "The Coming of the Fulani: A Bachama Oral Tradition". Bulletin of the School of Oriental and African Studies, University of London (Cambridge University Press) 30 (3): 622–633. doi:10.1017/S0041977X00132082. JSTOR 612391. http://www.jstor.org/stable/612391. 
  2. Àṣìṣe ìtọ́kasí: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named e25
  3. Matsushita, 'Decimal vs. Duodecimal'
  4. "LinguaBank - Bachama". Archived from the original on 2022-11-27. Retrieved 2022-06-27.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)

Àkójọ Àwọn Èdè tí ó wà ní Orílẹ̀ Èdè Nàìjíríà

Èyí jẹ́ àtòkọ̀ àwọn onírúurú èdè tí ó wà ní Nàìjíríà tí akọ lè kà á tàbí mọ̀ tán.[1][2][3][4]

S/N Language Alternate names Number of speakers Native speakers States spoken in Current status Language Varieties
1 Abanyom Abanyum, Befun, Bofon, Mbofon 13,000 Cross River Active 2
Nigerian Pidgin English Broken. Pidgin 80,200,000 All States
2 Abon Abong, Abõ, Ba'ban 1,000 Taraba
3 Abua Odual, Abuan 25,000 Rivers
4 Abureni Mini 4,000 Bayelsa
5 Achipa Achipawa 5,000 Kebbi
6 Adim Cross River
7 Aduge 30,000 Anambra
8 Adun Cross River
9 Afade Affade, Afadeh, Afada, Kotoko, Moga Borno, Yobe
10 Afo Plateau
11 Afrike Afrerikpe 60,000 Cross River
12 Ajawa Aja, Ajanci Bauchi Extinct
13 Akaju-Ndem Akajuk Cross River Active
14 Akweya-Yachi Benue
15 Alago Arago Plateau
16 Amo
17 Anaguta
18 Annang 1,000,000 Akwa Ibom
19 Angas 368,000 Bauchi, Jigawa, Plateau
20 Ankwei Plateau
21 Arabic Chadian Arabic also known as Shuwa Arabic 265,000 265,000 Borno by Shuwa Arabs
22 Anyima Cross River
23 Arum Nasarawa
24 Attakar Ataka Kaduna
25 Auyoka Auyokawa, Auyakawa, Awiaka Jigawa
26 Awori Lagos, Ogun
27 Ayu Kaduna
28 Babur Adamawa, Bomo, Taraba, Yobe
29 Bachama Adamawa
30 Bachere Cross River
31 Bada Plateau
32 Bade Yobe
33 Bakulung Taraba
34 Bali
35 Bambora Bambarawa Bauchi
36 Bambuko Taraba
37 Banda Bandawa
38 Banka Bankalawa Bauchi
39 Banso Panso Adamawa
40 Bara Barawa Bauchi
41 Barke
42 Baruba Barba Niger
43 Bashiri Bashirawa Plateau
44 Basa Kaduna, Kogi, Niger, Plateau
45 Batta Adamawa
46 Baushi Niger
47 Baya Adamawa
48 Bekwarra Cross River
49 Bele Buli, Belewa Bauchi
50 Betso Bete Taraba
51 Bette Cross River
52 Bilei Adamawa Rivers
53 Bille 40,000
54 Bina Binawa Kaduna
55 Bini Edo
56 Birom Plateau
57 Bobua Taraba
58 Boki Nki Cross River
59 Bokkos Plateau
60 Boko Bussawa, Bargawa Niger
61 Bole Bolewa Bauchi, Yobe
62 Botlere Adamawa
63 Boma Bomawa, Burmano Bauchi
64 Bomboro
65 Buduma Borno, Niger
66 Buji Plateau
67 Buli Bauchi
68 Bunu Kogi
69 Bura Bura-Pabir Borno, Adamawa, Yobe
70 Burak Bauchi
71 Burma Burmawa Plateau
72 Buru Yobe
73 Buta Butawa Bauchi
74 Bwall Plateau
75 Bwatiye Adamawa
76 Bwazza
77 Challa Plateau
78 Chama Chamawa Fitilai Bauchi
79 Chamba Chamba Daka, Chamba Leko Adamawa, Taraba 2
80 Chamo Bauchi
81 Cibak Chibbak, Chibok Borno
82 Chinine Borno
83 Chip Plateau
84 Chokobo
85 Chukkol Taraba
86 Cipu Western Acipa 20,000 Kebbi, Niger
87 Daba Adamawa
88 Dadiya Bauchi
89 Daka Adamawa
90 Dakarkari Niger, Kebbi
91 Danda Dandawa Kebbi
92 Dangsa Taraba
93 Daza Dere, Derewa Bauchi
94 Degema Rivers
95 Deno Denawa Bauchi
96 Dghwede 30,000 Borno
97 Diba Taraba
98 Doemak Dumuk Plateau
99 Duguri Bauchi
100 Duka Dukawa Kebbi
101 Duma Dumawa Bauchi
102 Ebana Ebani Rivers
103 Ebirra Igbirra 1,000,000 Edo, Kogi, Ondo
104 Ebu Edo, Kogi, Delta (Anioma)
105 Efik Cross River
106 Egbema Rivers, Imo
107 Eggon Plateau
108 Egun Gùn Lagos, Ogun
109 Ejagham Jagham Cross River
110 Ekajuk
111 Eket Akwa Ibom
112 Ekoi Cross River
113 Ekpeye Ekpe ye Rivers
114 Engenni Ngene
115 Epie
116 English 178,000,000 40,000,000 4
117 Esan Ishan Edo
118 Etche Rivers
119 Etolu Etilo Benue
120 Etsako Afenmai Edo
121 Etung Cross River
122 Etuno Edo
123 Falli Adamawa
124 French 1,000,000 200,000 Bordering states of Nigeria
125 Fula Fulani, Fulbe, Fulfulde 15,000,000 12,000,000 Adamawa, Bauchi, Borno, Gombe, Jigawa, Kaduna, Kano, Katsina, Kebbi, Niger, Sokoto, Taraba, Yobe 7
126 Fyam Fyem Plateau
127 Fyer Fer
128 Ga’anda Adamawa
129 Gade Niger
130 Galambi Bauchi
131 Gamergu Mulgwa, Malgo, Malgwa Borno
132 Ganawuri Qanawuri Plateau
133 Gavako Borno
134 Gbedde Kogi
135 Gbo Agbo, Legbo Cross River
136 Gengle Taraba
137 Geji Bauchi
138 Gera Gere, Gerawa
139 Geruma Gerumawa Bauchi, Plateau
140 Gingwak Bauchi
141 Gira Adamawa
142 Gizigz
143 Goernai Kaduna
144 Gong 100,000 Plateau
145 Gokana Kana Rivers
146 Gombi Adamawa
147 Gornun Gmun Taraba
148 Gonia
149 Gubi Gubawa Bauchi
150 Gude Adamawa
151 Gudu
152 Gure Kaduna
153 Gurmana Niger
154 Gururntum Bauchi
155 Gusu Plateau
156 Gwa Gurawa Adamawa
157 Gwamba
158 Gwandara Kaduna, Niger, Plateau
159 Gwari Gbari Kaduna, Niger, FCT, Nasarawa,Kogi
160 Gwom Taraba
161 Gwoza 40,000 Borno
162 Gyem Bauchi
163 Hausa 63,000,000 38,700,000 Bauchi, Borno, Jigawa, Kaduna, Kano, Kastina, Kebbi, Niger, Taraba, Sokoto, Zamfara 9
164 Humono Kohumono Cross River
165 Holma Adamawa
166 Hona
167 Hyam Ham, Jaba, Jabba Kaduna
168 Ibeno Akwa Ibom
169 Ibibio 10,700,000 6,200,000 Akwa Ibom, Cross River
170 Ichen Adamawa
171 Idoma Benue, Taraba
172 Igala Kogi, Benue, Delta, Anambra
173 Igbo 31,000,000 31,000,000 Abia, Anambra, Delta, Ebonyi, Enugu, Imo, Rivers 3
174 Igede Egede Benue
175 Ijaw Izon 2,440,000 2,440,000 Bayelsa, Rivers, Delta, Ondo, Akwa-Ibom
176 Ijumu Kogi
176 Ika Delta, Edo
177 Ikorn Cross River
178 Irigwe Plateau
179 Isoko Delta
180 Isekiri Itsekiri 1,000,000
181 Iyala Iyalla Cross River
182 Izere Izarek, Fizere, Fezere, Feserek, Afizarek, Afizare, Afusare, Jari, Jarawa, Jarawan Dutse, Hill Jarawa, Jos-Zarazon. 100,000 Plateau
183 Izondjo Bayelsa, Delta, Ondo, Rivers
184 Jahuna Jahunawa Taraba
185 Jaku Bauchi
186 Jara Jaar, Jarawa, Jarawa-Dutse
187 Jere Jare, Jera, Jera, Jerawa Bauchi, Plateau
188 Jero Taraba
189 Jibu Adamawa
190 Jidda-Abu Plateau
191 Jimbin Jimbinawa Bauchi
192 Jirai Adamawa
193 Jju Kaje, Kache Kaduna
194 Jonjo Jenjo Taraba
195 Jukun Bauchi, Benue, Taraba, Plateau
196 Kaba Kabawa Taraba
197 Kadara Ajuah, Ajure, Adaa, Adara, Azuwa, Ajuwa, Azuwa,Àdàkọ:Cn Eda Kaduna,[5] Niger[6]
198 Kafanchan Kaduna
199 Kagoro
200 Kajuru Kajurawa
201 Kaka Manenguba Adamawa
202 Kamaku Karnukawa Kaduna, Kebbi, Niger
203 Kambari Kebbi, Niger
204 Kamwe (Kapsiki) in Cameroon 1.2 million native speakers Adamawa, Borno and Republic of Cameroon Active[7]
205 Kamo Bauchi Active
206 Kanakuru Dera Adamawa, Borno
207 Kanembu Borno
208 Kanikon Kaduna
209 Kantana Plateau
210 Kanufi Kaduna[8]
211 Kanuri 8,150,000 7,650,000 Borno, Kaduna, Adamawa, Kano, Niger, Jigawa, Plateau, Taraba, Yobe
212 Karai-Karai (language) Karaikarai, Karekare Bauchi, Yobe
213 Karimjo Taraba
214 Kariya Bauchi
215 Katab Kataf Kaduna
216 Kenern Koenoem Plateau
217 Kenton Taraba
218 Kiballo Kiwollo Kaduna
219 Kilba Adamawa
220 Kirfi Kirfawa Bauchi
221 Koma Taraba
222 Kona
223 Koro Kwaro Kaduna, Niger, Nasarawa
224 Kubi Kubawa Bauchi
225 Kudachano Kudawa Bauchi
226 Kugama Taraba
227 Kulere Kaler Plateau
228 Kunini Taraba
229 Kurama Jigawa, Kaduna, Niger, Plateau
230 Kurdul Adamawa
231 Kushi Bauchi
232 Kuteb Taraba
233 Kutin
234 Kwah Baa 18,000 Adamawa
235 Kwalla Plateau
236 Kwami Kwom Bauchi
237 Kwanchi Taraba
238 Kwanka Kwankwa Bauchi, Plateau
239 Kwaro Plateau
240 Kwato
241 Kyenga Kengawa Sokoto
242 Laaru Larawa Niger
243 Lakka Adamawa
244 Lala
245 Lama Taraba
246 Lamja
247 Lau
248 Ubbo Adamawa
249 Limono Bauchi, Plateau
250 Lopa Lupa, Lopawa Niger
251 Longuda Lunguda Adamawa, Bauchi
252 Mabo Plateau
253 Mada Kaduna, Plateau
254 Mama Plateau
255 Mambilla Adamawa
256 Manchok Kaduna
257 Mandara Wandala Borno
258 Manga Mangawa Yobe
259 Margi Adamawa, Borno
260 Matakarn Adamawa
261 Mbembe Cross River, Enugu
262 Mbol Adamawa
263 Mbube Cross River
264 Mbula Adamawa
265 Mbum Taraba
266 Memyang Meryan Plateau
267 Miango
268 Miligili Migili
269 Miya Miyawa Bauchi
270 Mobber Borno
271 Montol Plateau
272 Moruwa Moro’a, Morwa Kaduna
273 Muchaila Adamawa
274 Mumuye Taraba
275 Mundang Adamawa
276 Mupun 1,000,000 Plateau
278 Mushere
279 Mwahavul Mwaghavul
280 Ndoro Taraba
281 Ngamo Bauchi, Yobe
282 Ngizim Yobe
283 Ngweshe Ndhang, Ngoshe-Ndhang Adamawa, Borno
284 Ningi Ningawa Bauchi
285 Ninzam Ninzo Kaduna, Plateau
286 Njayi Adamawa
287 Nkim Cross River
288 Nkum
289 Nokere Nakere Plateau
290 Nsukka Enugu State and some parts of Kogi state
291 Nunku Kaduna, Plateau
292 Nupe Niger, Kwara, Kogi, FCT
293 Nyandang Taraba
294 Obolo Andoni Akwa Ibom, Rivers
295 Ogba Ogba 1000+ Rivers
296 Ogbia Bayelsa
297 Ofutop Ofutop (okangha(2) 5,000 4,000 Ikom, Okuni, Cross River
298 Ogori Kwara
299 Okobo Okkobor Akwa Ibom
300 Okpamheri Edo
301 Okpe Okpe 1,000,000 Delta
302 Olulumo Cross River
302 Oro Oron 1,000,000 Akwa Ibom
303 Owan Edo
304 Owe Kwara
305 Oworo
306 Pa’a Pa’awa, Afawa Bauchi
307 Pai Plateau
308 Panyam Taraba
309 Pero Bauchi
310 Pire Adamawa
311 Pkanzom Taraba
312 Poll
313 Polchi Habe Bauchi
314 Pongo Pongu Niger
315 Potopo Taraba
315 Pyapun Piapung Plateau
317 Qua Cross River
318 Rebina Rebinawa Bauchi
319 Reshe Kebbi, Niger
320 Rindire Rendre Plateau
321 Rishuwa Kaduna
322 Ron Plateau
323 Rubu Niger
324 Rukuba Plateau
325 Rumada Kaduna
326 Rumaya
327 Sakbe Taraba
328 Sanga Bauchi
329 Sate Taraba
330 Saya Sayawa, Za’ar Bauchi, Plateau, Kaduna, Abuja, Niger, Kogi
331 Segidi Sigidawa Bauchi
332 Shanga Shangawa Sokoto
333 Shangawa Shangau Plateau
334 Shan-Shan Plateau
335 Shira Shirawa Kano
336 Shomo Taraba
337 Shuwa Adamawa, Borno
338 Sikdi Plateau
339 Siri Sirawa Bauchi
340 Srubu Surubu Kaduna
341 Sukur Adamawa
342 Sura Plateau
343 Tangale Bauchi
344 Tarok Plateau, Taraba
345 Teme Adamawa
346 Tera Terawa Bauchi, Bomo
347 Teshena Teshenawa Kano
348 Tigon Adamawa
349 Tikar Taraba
350 Tiv 5,000,000 Benue, Plateau,adamawa, Taraba, Nasarawa 2
351 Tula Bauchi
352 Tur Adamawa
353 Ufia Benue
354 Ukelle Kele, Kukelle Cross River
355 Ukwani Kwale,Aboh Delta
356 Uncinda Kaduna, Kebbi, Niger, Sokoto
357 Uneme Ineme Edo
358 Ura Ula Niger
359 Urhobo 1,000,000 Delta
360 Utonkong Benue
361 Uvwie 100,000 Delta
362 Uyanga Cross River
363 Vemgo Adamawa
364 Verre
365 Vommi Taraba
366 Wagga Adamawa
367 Waja Bauchi
368 Waka Taraba
369 Warja Jigawa
370 Warji Bauchi
371 Wula Adamawa
372 Wurbo
373 Wurkun Taraba
374 Yache Cross River
375 Yagba Kwara
376 Yakurr Yako Cross River
377 Yalla Benue
378 Yandang Taraba
379 Yergan Yergum Plateau
380 Yoruba 45,700,000 43,700,000 Kwara, Lagos, Ogun, Ondo, Oyo, Osun, Ekiti, Kogi, Edo 2
381 Yott Taraba
382 Yumu Niger
383 Yungur Adamawa
384 Yuom 250,000 Plateau
385 Zabara Niger
386 Zaranda Bauchi
387 Zarma Dyerma, Dyarma, Dyabarma, Zabarma, Adzerma, Djerma, Zarbarma, Zerma, Zarmawa Kebbi, Sokoto, Zamfara, Niger State, Yobe, Kaduna, Lagos
388 Zayam Zeam Bauchi
389 Zul Zulawa

Àwọn ìtọ́kasí

  1. "Nigeria". Ethnologue. https://www.ethnologue.com/country/NG. 
  2. Blench, Roger (2014). An Atlas Of Nigerian Languages. Cambridge: Kay Williamson Educational Foundation. 
  3. Crozier, David Henry; Blench, Roger (1992). An Index of Nigerian languages. Dallas: Summer Inst of Linguistics. ISBN 9780883126110. 
  4. "Ethnologue 15 report for Nigeria". archive.ethnologue.com. Archived from the original on 4 January 2015. Retrieved 2017-04-30. 
  5. "A Summary of a Sociolinguistic Survey of the Adara of Kaduna and Niger States, Nigeria". SIL International. November 24, 2014. 
  6. Mbeke-Ekanem, Tom (May 19, 2000). Beyond the Execution: Understanding the Ethnic and Military Politics in Nigeria. Writer's Showcase. ISBN 9780595092802. https://books.google.com/books?id=PXeEkne_ScwC&dq=kadara+of+niger+state&pg=PA319. 
  7. Kwache,IY (2016)Kamwe People of Northern Nigeria: Origin, History and Culture
  8. Olson, James Stuart; Meur, Charles (May 19, 1996). The Peoples of Africa: An Ethnohistorical Dictionary. Greenwood Publishing Group. ISBN 9780313279188. https://books.google.com/books?id=MdaAdBC-_S4C&dq=kanufi+kaduna&pg=PA272. 

Àdàkọ:Biu–Mandara languages

Àdàkọ:Authority control


Àdàkọ:BiuMandara-lang-stub Àdàkọ:Nigeria-stub

Prefix: a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9

Portal di Ensiklopedia Dunia

Kembali kehalaman sebelumnya