Pierre Curie (1859–1906) foguèt un fisician francés, pionièr en l'estudi de la radioactivitat e descobridor de la piezoelectricitat, que foguèt premiat amb lo Prèmi Nobel de Fisica l'an 1903.
Biografia
Nascuf lo 15 de mai de 1859 dins la vila de París, foguèt educat per lo sieu pròpri paire e destaquèt en matematicas e geometria. Als 18 ans finalizèt d'estudis equivalentes a una licenciatura universitària mas poguèt pas doctorar-se per la manca de sòus, que la obliguèt a dintrar a trabalhar en un laboratòri.
Descobèrtas
Lo 1880 descobriguèt la piezoelectricitat amb lo sieu fraire Jacques, es a dire, lo fenomèn qu'al comprimir un cristal se genèra per el un potencial electric. Posteriorament ambedós fraires demostrèron l'efièch contrari: que los cristals se pòdon desformar quand se someton a un potencial.
Pendent lo sieu doctorat e los ans seguents se consacrèt a metre en examen de tèmas de magnetisme. Desvolopèt una balança de torsion fòrça sensible per estudiar de fenomèns magnetics e estudièt lo ferromagnetisme, lo paramagnetisme e lo diamagnetisme. Coma resultat d'aqueles estudis cal destacar la descobèrta de l'efièch de la temperatura sul paramagnetisme, conegut a l'ora d'ara coma la lei de Curie. Descobriguèt tanben que las substàncias ferromagnèticas presentan una temperatura per que pèrdon dessús el lo sieu caractèr ferromagnètic; aquela temperatura se coneis coma temperatura o punt de Curie.
Lo 1903 li foguèt concedit lo Prèmi Nobel de Fisica, amassa amb Marie Curie e Antoine Henri Becquerel, en reconeissença de los sieus extraordinaris servicis realizats amassa en las investigacions de la radiacion descobèrta per Henri Becquerel.
Laureats del Prèmi Nobel de Fisica |
-
1901: Röntgen
02: Lorentz, Zeeman
03: Becquerel, P.Curie, M.Curie
04: Rayleigh
05: P. Lenard
06: Thomson
07: Michelson
08: Lippmann
09: Marconi, Braun
10: van der Waals
11: Wien
12: Dalén
13: Kamerlingh Onnes
14: von Laue
15: W.L.Bragg, W.H.Bragg
17: Barkla
18: Planck
19: Stark
20: Guillaume
21: Einstein
22: N.Bohr
23: Millikan
24: Siegbahn
25: Franck, Hertz
26: Perrin
27: Compton, Wilson
28: Richardson
29: de Broglie
30: Raman
32: Heisenberg
33: Schrödinger, Dirac
35: Chadwick
36: Hess, Anderson
37: Davisson, Thomson
38: Fermi
39: Lawrence
43: Stern
44: Rabi
45: Pauli
46: Bridgman
47: Appleton
48: Blackett
49: Yukawa
50: Powell
51: Cockcroft, Walton
52: Bloch, Purcell
53: Zernike
54: Born, Bothe
55: Lamb, Kusch
56: Shockley, Bardeen, Brattain
57: Yang, T.D.Lee
58: Cherenkov, Frank, Tamm
59: Segrè, Chamberlain
60: Glaser
61: Hofstadter, Mössbauer
62: Landau
63: Wigner, Goeppert‑Mayer, Jensen
64: Townes, Basov, Prokhorov
65: Tomonaga, Schwinger, Feynman
66: Kastler
67: Bethe
68: Álvarez
69: Gell-Mann
70: Alfvén, Néel
71: Gabor
72: Bardeen, Cooper, Schrieffer
73: Esaki, Giaever, Josephson
74: Ryle, Hewish
75: A.Bohr, Mottelson, Rainwater
76: Richter, Ting
77: Anderson, N. Mott, van Vleck
78: Kapitsa, Penzias, Wilson
79: Glashow, Salam, Weinberg
80: Cronin, Fitch
81: Bloembergen, Schawlow, Siegbahn
82: Wilson
83: Chandrasekhar, Fowler
84: Carlo Rubbia, van der Meer
85: von Klitzing
86: Ruska, Binnig, Rohrer
87: Bednorz, Müller
88: Lederman, Schwartz, Steinberger
89: Ramsey, Dehmelt, Paul
90: J.Friedman, Kendall, Taylor
91: de Gennes
92: Charpak
93: Hulse, Taylor
94: Brockhouse, Shull
95: Perl, Reines
96: D.Lee, Osheroff, Richardson
97: Chu, Cohen‑Tannoudji, Phillips
98: Laughlin, Störmer, Tsui
99: 't Hooft, Veltman
2000: Alferov, Kroemer, Kilby
2001: Cornell, Ketterle, Wieman
2002: Davis, Koshiba, Giacconi
2003: Abrikosov, Ginzburg, Leggett
2004: Gross, Politzer, Wilczek
2005: Glauber, Hall, Hänsch
2006: Mather, Smoot
2007: Grünberg, Fert
2008: Nambu, Kobayashi, Maskawa
2009: Kao, Boyle, Smith
2010: Geim, Novoselov
2011: Perlmutter, Schmidt Riess
2012: Haroche, Wineland
2013: Englert, Higgs
2014: Akasaki, Amano, Nakamura
2015: Kajita, McDonald
2016: Thouless, Haldane, Kosterlitz
2017: Weiss, Barish, Thorne
2018: Ashkin, Mourou, Strickland
2019: Peebles, Mayor, Queloz
2020: Penrose, Genzel, Ghez |
|