Elementary OS

elementary OS

elementary OS "Loki"
შემქმნელი	Danielle Foré
ოპერაციული სისტემის ოჯახი	იუნიქსისავით
წყაროს მოდელი	ღია წყარო
პირველად გამოვიდა	31 მარტი, 2011; 14 წლის წინ (2011-03-31)
უკანასკნელი გამოშვება	0.4.1 "Loki" / 17 მაისი, 2017; 8 წლის წინ (2017-05-17)[1]
ხელმისაწვდომი ენები	მრავალენოვანი
განახლების მეთოდი	APT (AppCenter)
პაკეტების მენეჯერი	dpkg
მხარდაჭერილი პლატფორმები	x86-64
ბირთვის ტიპი	x86, x86-64
სამომხმარებლო სივრცე	Pantheon[2]
ოფიციალური საიტი	elementary.io

elementary OS — ლინუქსის დისტრიბუტივი, დაფუძნებული უბუნტუზე. იგი იყენებს სამუშაო დაფას, რომელსაც საკუთარი გარსი, Pantheon^[3] აქვს და ინტეგრირებულია elementary OS-ის სხვა პროგრამებთან, რომელთა შორის არის სამაგრი, ბრაუზერი Midori და Scratch (მარტივი ტექსტური რედაქტორი). ფანჯრების მენეჯერის სახით გამოიყენება Gala,^[4] დაფუძნებული Mutter-ზე.^[3]

თავდაპირველად ეს დისტრიბუტივი შეიქმნა, როგორც ვიზუალური თემების და პროგრამების კრებული, განკუთვნილი უბუნტუსთვის. მოგვიანებით იგი ცალკე დისტრიბუტივად გადაამუშავეს. ^[5] ეფუძნება რა უბუნტუს, იგი თავსებადია მისთვის დაწერილ პროგრამებთან და მათი დაყენებისთვის იყენებს უბუნტუს პროგრამულ ცენტრს. მისი მომხმარებლის გარემო მიზნად ისახავს ახალი მომხმარებლებისთვის ინტუიციურობას, რესურსების დიდი რაოდენობის მოხმარების გარეშე.^[6]

პროექტი elementary OS მიზნად ისახავს GNU/ლინუქსის სხვა დისტრიბუტივების პრობლემების გადაწყვეტას, კერძოდ:

• უფრო მეტ გლობალურ ესთეტიკას, მოხმარებლის გარემოს გამარტივებით;
• პროგრამული დამოკიდებულების შემცირებით - ძირითადი პროგრამების გამოყენებით, რომლებიც დაწერილია C-ზე ან Vala-ზე;
• შეამციროს ტერმინალის ემულატორის მოხმარების აუცილებლობის სიხშირე;

მიუხედავად იმისა, რომ არ ეწინააღმდეგება GNU-ს ფილოსოფიას,^[7] ეს შეგნებული არჩევანი დიზაინის მხრივ განსხვავდება GNU/ლინუქსის დისტრიბუტივების უმრავლესობის ამოცანებისგან: სამუშაო დაფის გარემოს თავისუფლად მორგებისგან. ამის სანაცვლოდ, elementary OS-ის სამომხმარებლო მოწყობილობის ინტერფეისის წესები ყურადღებას აქცევს სწრაფ სარგებლიანობას სწავლის მშვიდი მრუდით^[8] და არა სრულფასოვანი მორგებით. სამი ძირითადი წესი, რომელსაც იყენებს სისტემის დეველოპერი, არის: სიზუსტე, კონფიგურირებისგან თავის არიდება და მინიმალური დოკუმენტაცია.^[9]

შექმნის დროიდან, elementary OS-ს წილად ხვდა როგორც მოწონება, ასევე კრიტიკა - დიზაინისთვის რომელიც, ჰგავს OS X-ს და მოხმარების პროცესისთვის.^[10][11]

• Pantheon Greeter: სესიური მენეჯერი, ეფუძნება LightDM-ს^{[apps 1]}
• Wingpanel: ზედა პანელი, GNOME Shell-ის მსგავსი^{[apps 2]}
• Slingshot: პროგრამების გამშვება, განთავსებული WingPanel-ზე^{[apps 3]}
• Plank: სამაგრი (რომელსაც ეფუძნება Docky)^{[apps 4][apps 5]}
• Switchboard: პარამეტრების პროგრამა (სისტემის მართვის ანალოგი)^{[apps 6]}
• Web: ვებ ბრაუზერი, დაფუძნებული WebKitGTK+-ზე^{[apps 7]}
• Mail: ელექტრონული ფოსტის კლიენტი, პროგრამირების ენა - Vala
• Maya: კალენდარი სამუშაო დაფისთვის^{[apps 8]}
• Noise: აუდიო პლეერი^{[apps 9]}
• Scratch: მარტივი ტექსტური რედაქტორი, gedit-ის და leafpad-ის მსგავსი^{[apps 10]}
• Pantheon Terminal: ტერმინალის ემულატორი^{[apps 11]}
• Pantheon Files: ფაილების მენეჯერი^{[apps 12][apps 13]}
• Ubiquity-ზე დაფუძნებული ფორკი

elementary OS ვრცელდება უფასოდ (სურვილისამებრ, დეველოპერებისთვის თანხის შეწირვის არჩევანით), Live CD/Live USB-ის სახით, რაც მომხმარებლებს საშუალებას აძლევს, სისტემა გამოსცადონ მისი ინსტალირების გარეშე. ინსტალატორი არის Ubiquity, უბუნტუს და დაკავშირებული დისტრიბუტივების სტანდარტი.

სისტემის პირველი სტაბილური ვერსია იყო Jupiter,^[5] გამოქვეყნებული 2011 წლის 31 მარტს^[12] და დაფუძნებული უბუნტუ 10.10-ზე. 2012 წლის ოქტომბრის შემდეგ მისი მხარდაჭერა შეწყდა, ამიტომ elementary OS-ის საიტზე სისტემის ინსტალატორი ხელმისაწვდომი არ არის.^[13][14]

2012 წლის ნოემბერში გამოვიდა სისტემის ახალი, კოდური სახელის Luna მქონე ვერსია, რომელიც იყენებს Ubuntu 12.04 LTS-ს.^[15] მისი მეორე ბეტა ვერსიას გამოვიდა 2013 წლის 6 მაისს, 300-ზე მეტი შეცდომის შესწორებით და რამდენიმე ცვლილებით, როგორიც არის რამდენიმე ლოკალიზაციის და მონიტორის მხარდაჭერა და განახლებული პროგრამული უზრუნველყოფა.^[15][16] 2013 წლის 7 აგვისტოს ოფიციალურ საიტზე გამოჩნდა საათი ათვლით, რომელიც დროს 2013 წლის 10 აგვისტომდე ითვლიდა.^[17] elementary OS-ის მეორე სტაბილური ვერსია, Luna, ამავე დღეს გამოვიდა, რასაც ახლდა ოფიციალური საიტის დიზაინის ცვლილებაც.^[18]

მესამე სტაბილური ვერსიაა Isis, შემოთავაზებული იყო დანიელ ფორეს მიერ, 2013 წლის აგვისტოში.^[19] მოგვიანებით მისი სახელი შეიცვალა ისლამური სახელმწიფოს აბრევიატურასთან (ISIS) მსგავსების გამო^[20]. ეს ვერსია ეფუძნება Ubuntu 14.04 LTS-ს, გამოსულს 2014 წლის აპრილში.^[19] Freya-ს პირველი ბეტა გამოვიდა 2014 წლის 11 აგვისტოს.^[21] მეორე ბეტა გამოვიდა 2015 წლის 8 თებერვალს.^[22] საბოლოო ვერსია გამოვიდა 2015 წლის 11 აპრილს, მას შემდეგ, რაც რვა დღით ადრე ოფიციალურ საიტზე გამოჩნდა საათი დროის ათვლით.

elementary OS 0.4-ის კოდური სახელწოდება იყო "Loki". ეს ვერსია გამოვიდა 2016 წლის 98 სექტემბერს.^[23] იგი ეფუძნებოდა Ubuntu-ს ხანგრძლივი მდარდაჭერის მქონე ვერსიაზე, რომელიც წლის დასაწყისში გამოჩნდა და მის განახლებულ ბირთვს (4.4). Loki-ში სისტემური შეტყობინებების სისტემა შეიცვალა და დაემატა სტანდარტული პროგრამების რამდენიმე ახალი ნიმუში.

• ოფიციალური საიტი
• elementary-ს დეველოპერები საიტზე Launchpad.net