Pisi Linux
Pisi Linux; PiSi paket yönetim sistemini içeren Pardus 2011 sürümünü taban alan, özgür yazılım topluluğu tarafından geliştirilen, bilgisayar kullanıcılarına kurulum, yapılandırma ve kullanım konusunda büyük kolaylık sağlayan ve onların başlıca masaüstü gereksinimlerini karşılamayı amaçlayan, son kullanıcı odaklı bir GNU/Linux dağıtımıdır. Anka takımı tarafından geliştirilme süreci devam eden Pisi Linux'un 10 Temmuz 2015'te 1.2 sürümü yayımlandı. İçerisinde 6000'den fazla güncellenmiş paketi bulunan 1.2 sürümü sonrası ise, büyük değişimler getiren 2.1 sürümü ile tüm paketler yeni sürümlerine geçirildi ve birçok hata giderildi, bu sayede Pisi Linux'un hızı ve kararlılığı artırılmış oldu.[1] Özellikleri
Devraldığı tasarılarTÜBİTAK tarafından yürütülen Pardus tasarısı kapsamında ortaya çıkarılan ancak Pardus'un 2013 sürümünde Debian tabanına geçmesi ile birlikte TÜBİTAK tarafından geliştirilmesine son verilen pek çok Pardus tasarısı Pisi Linux kapsamında geliştirilmeye devam etmektedir. ÇOMAR (Yapılandırma yöneticisi)ÇOMAR (Açılımı: COnfiguration MAnageR), dizgenin düzgün çalışması için gerekli olan donanım, açılış, ağ, kullanıcı, zaman, görüntü gibi ayarların mümkün olduğu kadar kendiliğinden yapılmasını sağlayan, kullanıcılara bir yetki denetiminde bu ayarları bayağı ve anlaşılır bir biçimde değiştirme olanağı sunan bir yazılımdır. PiSi (Paket biçimi)Pisi (Açılımı: Packages Installed Successfully as Intended), Python dilinde yazılmış bir paket yönetim sistemidir. Bağımlılıklara bakarak paket oluşturma, kurma, kaldırma, yükseltme ve benzeri işlevleri yerine getirir. XML ile tanımlanmış ve oluşturma süreci bir Python betiği ile verilmiş kaynak paketlerden ikili paketler oluşturur ve bunları bağımlılıklarına bakarak kurup kaldırabilir. Kullanıcı dostu bir çizgelik arayüz ve kapsamlı bir komut yatacı arayüzü içerir. Avantajı güncellemelerde tüm paketi değil, sadece değişiklikleri güncelleyerek güncelleme boyutunu ciddi oranda düşürmesi ve bu sayede kullanıcılara hem süreden hem de internet kotasından tasarruf ettirmesidir. Bu avantaj diğer bazı Linux dağıtımlarında da kullanılmaya başlanmasına sebep olmuştur. Paket yöneticisiPaket Yöneticisi, Pisi paketlerini sade bir arayüzden kolayca kurmak için kullanılabilen bir uygulamadır. Paket Yöneticisi uygulaması sayesinde paketler tek tıklama ile kolayca kurulabilir, güncellenebilir ya da kaldırılabilir. Paket Yöneticisi, her paket ile ilgili açıklama, büyüklük, sürüm gibi ayrıntılı bilgiler de verebilir. Python ile yazılmıştır. YALI (Linux kurucusu)YALI (Açılımı: Yet Another Linux Installer), Pisi Linux'un 2.2 sürümünden itibaren kullandığı kurulum yazılımıdır. Kullanıcıların işletim dizgelerini hızlı ve sorunsuz olarak kurulum ortamından hedefe yerleştirir. KaptanKaptan, Pisi Linux kurulumu sonrasında ilk açılışta kullanıcıyı masaüstünde karşılayan ve daha sonra masaüstünü kişiselleştirmek için kullanabilen bir ayar sihirbazıdır. Kaptan, Pisi Linux hakkında genel bilgiler verirken kullanıcının masaüstünü daha rahat kullanabilmesi için ağ bağlantıları gibi belli başlı yapılandırma seçeneklerini sunar ve aynı zamanda kullanıcının masaüstünü kişiselleştirmesine de yardımcı olur. MüdürPisi Linux'un açılış süreci dizgesidir. Dizgenin daha hızlı olarak açılmasını, daha esnek ve bakımı kolay bir dağıtım durumuna gelmesini amaçlar. Müdür, İşletim sistemi çekirdeği çalışmaya başladığı andan kullanıcının karşısına giriş ekranı çıkana kadar yapılan, kütük dizgelerini bağlamak, donanımları tanıyıp sürücüleri yüklemek, belli başlı ağ ayarlarını yapmak, dizge hizmetlerini başlatmak gibi işlerle bilgisayar kapatılırken hizmetlerin durdurulması, kütük dizgelerinin güvenlice kapatılması gibi işleri yapmaktadır.[3] Sürümleri
Pisi Linux 1.2Anka takımı tarafından geliştirilen Pisi Linux 1.2 sürümü kolay kullanımı temel alarak geliştirilmektedir. 10 Temmuz 2015'te yayınlanan 1.2 sürümü kurulum aşamaları dahil olmak üzere basit ve kolay bir kullanım sunmak için hazırlandı. Pisi Linux 2.0QT5 ve KDE5 geçişi Pisi Linux 2.0 ATATÜRK sürümü ile tamamlandı.[4] Pisi Linux 2.1Tüm paketler yeni sürümlerine geçirildi ve birçok hata giderildi, bu sayede Pisi Linux'un hızı ve stabilitesi artırılmış oldu. Artık eskimiş olan bir gst paketleri bu sürümden çıkartıldı ve yazıcı tanıtma sorunları giderildi.[4] Pisi Linux 2.1.22x serisinin güncellenmiş halidir[4] Pisi Linux 2.22x serisinin kararlı ve güncellenmiş halidir[4] Pisi Linux 2.3 Minimal2.3 Minimal serisinin güncellenmiş halidir. 2.3 Minimal serisinde masaüstü kurulumunu Yalı ile kurabilir veya gerekli sunucuları yükleyerek server olarak kullanılabilir[4] Pisi Linux 2.4 KaragülQt6 ve KDE Plasma 6 geçişi uzun bir geliştirme sürecinden sonra bu sürümde yapılmıştır. Bu sürümle Wayland desteği gibi birçok iyileştirme yapılmasıyla birlikte, depolara deneysel birkaç paket de eklenmiştir.[4] Kaynakça
Dış bağlantılar |