Como je grad i općina u Lombardiji udaljena oko 45 km sjeverno od Milana. Como je glavni grad istoimene provicije Como. Leži je na južnim obalama istoimenog jezera Como i ima 84.085 stanovnika[1]. Jezero Como i Alpe tvore čarobnu kombinaciju tako da je Como neobično popularna turistička destinacija već od 19. vijeka, od tad je Como ladanjsko mjesto, sa brojnim spomenicima: crkvama, parkovima, muzejima, teatrima, palačama i lijepom hortikulturom.
Historija
Katedrala i Broletto
Brda oko grada bila su naseljena još od brončanog doba, tu je živjelo keltsko pleme Orobi. Ostaci njihova naselja još su uvijek vidljivi na jugozapadnim brežuljcima.[2]
Oko 1. vijeka pne., grad i okolica postali su dijelom Rimske Republike. Prvo središte grada bilo je na obližnjim brežuljcima, ali se vremenom grad spustio uz obale jezera po nalogu Julija Cezara, koji je dao isušiti močvare na jugu jezera i izgradio tipični utvrđeni rimski grad sa pravilnim rasporedom ulica. Taj novoosnovani grad dobio je ime Novum Comum i dobio status municipija.[2]
Franci su 774. godine zauzeli Como, nakon tog je postao živo sjedište trgovačke aktivnosti. Oko 1127. godine Como je izgubio rat koji je vodio čitavu dekadu sa susjednim Milanom. Nekoliko dekada kasnije, uz pomoć Fridrika Barbarosse, Komaski su se osvetili Milanezima za poraz, tad je Milano razoren. Barbarossa je 1162. godine dao izgraditi nekoliko obrambenih utvrda i tornjeva uz zidine oko grada, od kojih je samo jedna (Baradello) ostala do današnjih dana.[2]
Pri kraju Drugog svjetskog rata, u okolici Coma je zarobljen od strane talijanskihpartizanaBenito Mussolini koji se preko Coma htio prebaciti u Švicarsku. Nakon zarobljavanja je strijeljan u nedalekom gradiću Giulino di Mezzegra, koji leži nešto sjevernije na jezeru.
Znamenitosti
Como je i danas prepun zgrada koje su istesali njegovi poznati graditelji znani kao maestri comacini (majstori iz Coma) po kojima je grad bio slavan. Maestri comacini, klesari, arhitekti i dekorateri bili su poznati od srednjeg vijeka nadalje, oni su širom Evrope pronosili svoju graditeljsku vještinu koja je postala poznata kao lombardijski stil gradnje. Centar grada je trg iz 19. vijeka Piazza Cavour, iz kojeg se račvaju promenade na istok i zapad uz obalu jezera.[3]
San Fedele je romanička crkva podignuta oko 1120. godine na temeljima starije građevine. Izvorni zvonik je obnovljen u novije vrijeme. Glavna atrakcija ove crkve su poznata drvena vrata San Fedele, sa raskošnom skulptorskom dekoracijom.
Crkva San Carpoforo iz 11. vijeka, s apsidom i kriptom iz 12. vijeka. Prema predaji, podignuta je na ostatcima rimskog hrama posvećenog bogu Merkuru da se u nju smjeste relikvije lokalnih kršćanskih mučenika.
Svjetovni objekti i spomenici
Stara gradska vijećnica, zvana Broletto
Casa del Fascio, vjeroratno najpoznatije djelo Giuseppea Terragnia, jedno od temeljnih djela evropske moderne arhitekture.
Monumento ai caduti (spomenik ratnim žrtvama) djelo Giuseppe Terragnija
Monumentalna fontana, poznata i kao Voltina fontana, podignuta je u počast Voltinom izumu bateriji. Fontanu su podigli arhitekt Carlo Cattaneo i slikar Mario Radice.
Ostaci srednjovjekovnih zidina grada
Castello Baradello, mala srednjovjekovna utvrda s pogledom na grad, to je jedina preostala utvrda od svih koje je sagradio Fridrik Barbarossa oko 1158 godine.
Jedan od kurioziteta Coma bila je takozvana Rockefellerova fontana koje danas stoji u Zoološkom vrtu u Bronxu (New York) koja je nekad stajala na Piazzi Cavour uz jezero, nju je kupio 1902. William Rockefeller za tadašnjih 3 500 lirai preselio u New York.[4]
Como većinu godine ima vlažnu gotovo suptropsku klimu, zime nisu duge, ali su maglovite, vlažne i prohladne sa povremenim razdobljima mraza, kad prodre sibirskaanticiklona. Proljeća i jeseni su ugodne, a ljeta znaju biti neobično vruća i vlažna, sa iznenadnim olujama. Vjetar je prilično rijedak. Zagađenje zraka čak i iznad dopuštenih razina je osobito poraslo u zimskim mjesecima kada se hladni zrak spusti uz tlo i ne giba.
Privreda Coma, do kraja 1980-ih, bila je temeljena na industriji, naročito vezana na proizvodnji svile,[3] (po tome je Como bio poznat u svjetskim razmjerima), ali u posljednjih nekoliko godina zbog jeftinih prozvoda iz Kine značajno je smanjen profit, te su mnoga manja i srednja poduzeća propala.
Zbog toga se Como sve više deindustrijalizira, te industrijski sektor više nije pokretač privrede, već su to usluge, te naročito turizam, koji postaje sve važniji faktor lokalne ekonomije.[3] Nakon što su slavni američki glumac George Clooney i engleski rocker Matthew Bellamy kupili vile na jezeru, mnogi se nadaju da će to dati poticaj za turistički rast.
