Alison i Peter Smithson

Alison (1928–1993) i Peter Smithson (1923–2003) bili su bračni par i engleski arhitekti koji se u arhitektonskoj i urbanističkoj teoriji povezuju sa brutalizmom, jednim od stilova moderne arhitekture.^[1] Brutalizam je bio stil u umjetnosti, a posebno u arhitekturi, koji koristi pretjerivanje i distorziju kako bi stvorio efekat (masivnosti ili moći).^[2] Punu afirmaciju stekao je 1960-ih i 1970-ih. Prvi koji je uptrijebio termin beton-brut (neobloženi beton) bio je Le Corbusier, a njegovi glavni protagonisti u Britaniji bili su bračni par Peter i Alison Smithson.^[3]

Počeci u poslijeratnom Londonu

Nakon studija u Durhamu, Alison i Peter Smithson su se preselili u London i pronašli grad obilježen posljedicama Drugog svjetskog rata. Njihova nova okolina bila je spoj ratnih razaranja, historijskih zgrada i vizija urbane obnove. Zajedno su isprva radili za arhitektonski odjel Londonskog okružnog vijeća prije nego što su osnovali vlastiti biro 1950. godine.

Prva objavljena upotreba fraze "novi brutalizam" dogodila se 1953. godine, kada ju je Alison Smithson upotrijebila da opiše projekat za njihovu neizgrađenu kuću u Sohou, koji se pojavio u novembarskom izdanju časopisa "Architectural Design". Dalje je izjavila: "Naša je namjera da u ovoj zgradi struktura bude u potpunosti izložena, bez unutrašnjih završnih obrada gdje god je to izvodljivo."

Smithsonovi su prvi put postali poznati sa projektom za školu u Hunstantonu u Norfolku. Zgrada škole završena je 1954. godine. Urađena je po uzoru na djela tada priznatog moderniste Ludwiga Miesa van der Rohea, ali na ogoljen način, sa grubim završnim obradama i namjernim nedostatkom profinjenosti koji je držao arhitektonsku strukturu i izloženom. Zatim su uradili i kuću Sugden, završenu 1955. godine u Watfordu. Ova dva objekta predstavljaju najranije primjere novog brutalizma u Ujedinjenom Kraljevstvu. Shodno Alisonovom navedenom tekstu njihove unutrašnje instalacije bile su vidljive.^[4]^[5]Za Smithsonove, brutalizam (iako su koristili termin Novi brutalizam) se manje odnosio na izgled zgrade, a više na povratak funkcionalističkim principima - u uslugama, materijalima i strukturi.^[1]

Oni su vjerovatno među liderima britanske škole Novog brutalizma kojeg su karakterisali "etikom, a ne estetikom". Alison i Peter Smithson pisali su o brutalizmu kao "pokušaju pronalaska objektivnog odnosa prema stvarnosti - prema kulturnim ciljevima društva, njegovim porivima i njegovim metodama".

Djela

Zgrada škole u Hunstatonu, Norfolk (1949–54),
Izložba Kuća budućnosti na Sajmu idealnog doma 1956. godine,
Porodična kuća za akustičara i inženjera Dereka Sugdena, Watford (1956),
Paviljon Gornji travnjak, imanje Fonthill, Tisbury, Wiltshire (1959–62),
Poslovna kula za The Economist, (1959–65)
Zgrada vrta, Koledž St. Hilda, Oxford (1968)
Proširenje privatne kuće za Lorda Kenneta, Bayswater, London, 1960,
Stambeni kompleks Robin Hood Gardens, Poplar, Istočni London (1969–72),
Zgrade na Univerzitetu u Bathu, uključujući Školu za arhitekturu i građevinsko inženjerstvo (1988),
Muzej konzolnih stolica Tecta dizajnerske kompanije Bauhaus TECTA u Lauenfoerdeu, Njemačka, (2002–2003),
Vještičja kuća, Bad Karlshafen, Njemačka (1993–2002)

Nakon 1972. godine, njihov ugled je opao kada su se pokazali tehnički problemi na stambenom kompleksu Robin Hood Gardens. Dugo vremena, njihov jedini veći projekat nakon Robin Hood Gardens bilo je nekoliko zgrada za Univerzitet u Bathu, koje su realizovali 1980-ih. Nakon toga njihov rad ostao je ograničen na rad kao nastavnika i teoretičara.