| Ефимов Гавриил Дмитриевич |
| Төрөөбүт күнэ: |
24 олунньу 1920({{padleft:1920|4|0}}-{{padleft:2|2|0}}-{{padleft:24|2|0}})
|
|---|
| Төрөөбүт сирэ: |
Толоон сайылык, Сулҕаччы нэһилиэгэ, Амма улууһа[1],
Саха уобалаһа
|
|---|
| Өлбүт күнэ: |
19 олунньу 2000({{padleft:2000|4|0}}-{{padleft:2|2|0}}-{{padleft:19|2|0}}) (79 сааһыгар)
|
|---|
| Өлбүт сирэ: |
Дьокуускай
|
|---|
| Аҕата: |
Ефимов Дмитрий Еремеевич
|
|---|
| Ийэтэ: |
Ефимова (Артемьева) Дария Ивановна
|
|---|
| Ойоҕо: |
Ефимова (Спиридонова) Феврония Ивановна
|
|---|
| Наҕараадалара: |
 |
 |
|
 Юбилейная медаль «За доблестный труд (За воинскую доблесть). В ознаменование 100-летия со дня рождения Владимира Ильича Ленина» |
 |
 «Аҕа дойду сэриитигэр 1941-1945 сс. килбиэннээх үлэ иһин» мэтээл |
 «Үлэ бэтэрээнэ» мэтээл
|
|
|---|
Бикипиэдьийэҕэ маннык араспаанньалаах дьон туһунан ыстатыйалар бааллар, көр
Ефимов.
Ефимов Гавриил Дмитриевич — Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылааҕа, РСФСР үөрэҕириитин туйгуна, Саха АССР культуратын үтүөлээх үлэһитэ, тылбаасчыт, поэт.
Олоҕун олуктара
- 1920 сыллаахха олунньу 24 күнүгэр Амма улууһугар Сулҕаччы нэһилиэгэр Толоон сайылыгар бааһынай дьиэ кэргэҥҥэ төрөөбүт.
- 1935 сыллаахха Дириҥ ситэтэ суох орто оскуолатын бүтэрэн, 1936 сыллаахха Чурапчытааҕы педучилище студена буолбут.
- 1940 сыллаахха бэс ыйын 18 күнүгэр училещаны бүтэрэн начальнай кылаас учууталын аттестатын ылбыт.
- 1940-1942 — Чурапчы уонна Хайахсыт оскуолаларыгар учууталлаабыт.
- 1942—1944 сс. Аармыйаҕа ыҥырыллыбыт. Хотугулуу-Арҕаа фроҥҥа, 1 Ударнай Аармыйа 20-с отдельнай хайыһар биригээдэтигэр уонна 370-с стрелковай дивизия 1234-с стрелковай полкатыгар радио-телеграфиһынан сулууспалаабыт. Хорсун быһыытын иһин 1943 с. алтынньы 2 күнүгэр Кыһыл Сулус уордьанынан наҕараадаламмыт. Ыараханнык бааһыран дойдутугар эргиллибит.
- 1944—1947 ЫБЛКСМ Чурапчытааҕы комитета, бастакы секретарь.
- 1947—1957 Кытаанах, Одьулуун 7 кылаастаах, Чурапчы орто оскуолаларыгар директордаабыт.
- 1957—1958 Чурапчы райисполкомун солбуйар бэрэссэдээтэлэ.
- 1958—1961 Субуруускай аатынан бөдөҥсүйбүт колхоз бэрэссэдээтэлэ.
- 1961—1966 Чурапчы орто оскуолатын директора.
- 1966—1973 ССКП Чурапчытааҕы комитетын парткабинетын сэбиэдиссэйэ.
- 1973—1974 Республикатааҕы речевой оскуола, директор.
- 1974—1978 Эрилик Эристиин аатынан совхоз рабочкомун бэрэссэдээтэлэ.
- 1978—1982 Дьокуускайдааҕы ГПТУ-7, директор.
- 1982—1983 ВООПиК Дьокуускай куораттааҕы тэрилтэтэ, эппиэттиир секретарь.
- 1983—1989 П. А. Ойуунускай аатынан музей, мл.научнай сотрудник.
- 1989 сылга бэс ыйыттан сэтинньитигэр диэри ВОИ республикатааҕы правлениетын солбуйар бэрэссэдээтэлэ.
- 1989—2000 ВОИ республикатааҕы правлениетын бэрэссэдээтэлэ.
- 2000 сыллаахха олунньу 19 күнүгэр олохтон туораабыт.
2000 сыллаахха олунньу 12 күнүгэр дневнигэр хааларбыт тиһэх суруга:
Олох биирдэ бэриллэр уонна олус түргэнник ааһар. Олоҕунан туһан, өрөсүһэн туран олор — тус бэйэҥ, ийэҥ, улууһуҥ, төрөөбүт сахаҥ норуотун, Аҕа дойдуҥ тустарыгар…
Наҕараадалара уонна ытык ааттара
- Доҕордоһуу уордьана (14.11.1998)[2]
- Аҕа дойду сэриитин I ст. уордьана (06.04.1985)[3]
- Кыһыл Сулус уордьана (02.10.1943)[4]
- «Килбиэннээх үлэ иһин. Владимир Ильич Ленин төрөөбүтэ 100 сааһын бэлиэтээн» мэтээл (1970)
- «Аҕа дойду Улуу сэриитигэр Германияны кыайыы иһин 1941-1945 сс.» мэтээл (1946)
- «Аҕа дойду сэриитигэр 1941-1945 сс. килбиэннээх үлэ иһин» мэтээл (1946)
- «Үлэ бэтэрээнэ» мэтээл (28.12.1976)
- Саха АССР культуратын үтүөлээх үлэһитэ (1990)
- РСФСР үөрэҕириитин туйгуна (1970)
- Сэрии сылларыгар Чурапчы улууһун олохтоохторун көһөрүү историятын үөрэтиигэ сыралаах үлэтин иһин Саха Өрөспүүбүлүкэтин Президенин бириэмийэтэ (25.09.1992)
- Чурапчы улууһун ытык киһитэ (1970)[5]
Аатын үйэтитии
- Чурапчы улуустааҕы мунньаҕын 08.02.2001 10 №-дээх быһаарыытынан Чурапчыга, Полярнай уулусса аата уларытыллан, Г. Д. Ефимов аата иҥэриллибит.
- 2002 с. тохсунньутугар Чурапчы улууһун аналлаах комиссиятын быһаарыытынан ааспыт үйэҕэ улуус 100 чулуу дьонун ахсааныгар киллэриллибит.
- 2010 с. Чурапчыга Ефимов уулуссатыгар сквер арыллыбыт.
Быһаарыылар
Туһаныллыбыт литература
- Алаас уола Аратаа. Н. И. Ефимов — Дь.: Изд-во ЯГУ, 2005.
- Педагогическая энциклопедия.— Дь., 2000.
- Чурапчы улууһун 100 чулуу дьонноро. — Саҥа Олох, 2001, тохсунньу 11 к.
Сигэлэр
Айсен Николаев. Алаас уола Аратаа — фронтовик и учитель (рус.) // ЯСИА. — 09.05.2014.
