DLL

DLL
Rozszerzenia pliku	.dll
Typ MIME	application/vnd.microsoft.portable-executable
Producent	Microsoft

DLL (z ang. Dynamic-Link Library – biblioteka łączona dynamicznie) – biblioteka współdzielona (z ang. shared library) w środowisku Microsoft Windows, przechowująca implementacje różnych podprogramów programu lub zasoby programu^[1]. Podprogramy i zasoby zawarte w bibliotece DLL mogą być wykorzystane bezpośrednio lub pośrednio (za pośrednictwem innej biblioteki DLL) przez dowolny plik wykonywalny, sama biblioteka DLL nie może być uruchomiona bezpośrednio, ponieważ nie zawiera klasycznego punktu wejścia do aplikacji. W momencie wczytania biblioteki jest wywoływana funkcja DllMain^[2]. Windows udostępnia narzędzie pozwalające na wywołanie wyeksportowanych funkcji z biblioteki - rundll32^[3].

Korzyści z użycia bibliotek DLL są następujące^[4]:

Mniejsze zużycie pamięci operacyjnej i pamięci wirtualnej (ang. swap)
Mniejsze zapotrzebowanie na pamięć nieulotną (dyskową) z powodu mniejszego rozmiaru aplikacji
Utrzymanie aplikacji (w tym wprowadzanie poprawek) jest prostsze i efektywniejsze
Dzięki bibliotekom DLL można rozszerzać funkcje po zainstalowaniu aplikacji, bez potrzeby przeprowadzania aktualizacji systemu
Biblioteki DLL zawierają mechanizmy pozwalające wykorzystywać ich funkcje z poziomu różnych języków programowania (tzw. binding)
Biblioteki DLL, dzięki możliwości przechowywania zasobów systemowych, pozwalają na tworzenie oprogramowania na różne rynki (w tym wielu wersjach językowych)

Funkcje biblioteki dynamicznej (DLL) mogą być jednocześnie (w tym samym czasie) importowane przez wiele programów (stąd określenie: biblioteka współdzielona). W przeciwieństwie do bibliotek statycznych, które są łączone z programem w czasie jego konsolidowania, biblioteki DLL importowane dynamicznie są oddzielnym fragmentem programu i ich modyfikacja nie wymaga przeprowadzenia ponownej konsolidacji programów. Z drugiej strony, gdyby wystąpił problem z biblioteką (w postaci braku pliku biblioteki, braku importowanych funkcji lub problemu z wczytywaniem biblioteki), całkowicie uniemożliwia to uruchomienie programu.

Biblioteki DLL mogą być obecne w pamięci operacyjnej podczas całego cyklu życia programu (taki tryb nazywa się z ang. run-time dynamic linking) lub załadowane na żądanie w określonym momencie działania programu (load-time dynamic linking). Drugi tryb wymaga bardziej zaawansowanej obsługi ze strony programisty, lecz pozwala lepiej zarządzać zasobami w systemie: załadować bibliotekę, gdy faktycznie jest potrzebna i odłączyć bibliotekę, gdy nie jest już potrzebna^[5]. Ten drugi sposób pozwala wykorzystać biblioteki DLL w różnych programach jako wtyczki.

W systemie Microsoft Windows biblioteki DLL mają rozszerzenia .dll, .ocx (gdy biblioteka jest kontrolką ActiveX), .cpl (gdy biblioteka jest rozszerzeniem Panelu Sterowania), .drv (gdy jest przestarzałym sterownikiem) i mogą być wykorzystane w programach napisanych w różnych językach przeznaczonych na platformę Windows, m.in. w Visual Basicu, C/C++/C#, Object Pascalu (Delphi) czy asemblerze.