Adolf Daab
 Adolf Daab (ur. 28 kwietnia 1872 w Warszawie, zm. 27 stycznia 1924 w Paryżu) – polski przedsiębiorca budowlany pochodzenia niemieckiego, działacz społeczności luterańskiej, społeczny i sportowy, radny Warszawy. Wywód genealogicznyXVI wiekNajstarsze zachowane zapiski o przodkach Adolfa Daaba pochodzą z 1538 z księgi sądowej miasteczka Groß-Bieberau na terenie księstwa Hessen-Darmstadt (patrz Hesja-Darmstadt), w Hesji. Protoplastą rodu był Hans Daub (ok. 1510 Groß-Bieberau – po 1540 Groß-Bieberau). Był on nazywany „Jankiem Gołębiarzem” (od nazwiska, wywodzącego się ze staroniemieckiej formy słowa 'gołąb') lub „Jankiem Starym Młynarzem”. Jego syn, również Hans, zapisany w księgach parafialnych już jako Hans Daab, ożeniony był z Elisabeth (Elsa) Mögel. Na podstawie lektury książki 1200 Jahre Groß-Bieberau wydanej tam w 1987 wiadomo, że ród Daab jest najstarszym rodem w mieście. Miał on (w 1987) ponad 400-letnią tradycję. Była to rodzina chłopsko-rzemieślnicza. Do dzisiaj część przedstawicieli rodu trudni się rzemiosłem. XIX wiekW XIX wieku niektórzy członkowie rodziny Daabów, przybyli do Królestwa Polskiego w poszukiwaniu pracy. Protoplastą rodu Daab w Królestwie Polskim był dziadek Adolfa Daaba. Johann Sebastian Daab (2 stycznia 1794 Ueberau (ob. część Reinheim) – (28 grudnia 1853 Bednary-Kolonia k. Sochaczewa), żonaty z Anne Elisabeth Katharina Rothenhäuser (ur. 1789 w Reinheim – ? Bednary-Kolonia). Sebastian Daab był wiejskim mistrzem stolarskim w okolicy Sochaczewa. Do Królestwa Polskiego przybył w grudniu 1838 z żoną i 8 dzieci. Był wśród nich Johann Philipp Daab, ojciec Adolfa. Z czasem Johann Phillipp Daab przeniósł się do Warszawy, gdzie został właścicielem kamienicy przy ul. Wilczej. W tej właśnie kamienicy urodził się później Adolf Daab. W sumie do Warszawy przeniosło się trzech braci Daabów. Zapoczątkowali oni 3, żyjące do dziś w Warszawie, linie tego rodu. Byli to:
XX wiekPo doświadczeniach Warszawy podczas II wojny światowej część potomków wyżej wymienionych braci przeniosła się w inne rejony Polski m.in. do Łodzi, Torunia i na Śląsk, gdzie żyją do dziś. Część w latach PRL wyjechała do Niemiec, powołując się na pochodzenie przodków. Poza Polską ludzi wywodzących się z tego rodu spotkać można do dziś w Niemczech (gł. powiat Darmstadt-Dieburg), Francji (głównie w Alzacji i Lotaryngii), w USA (np. miasto Millstadt, stan Illinois) oraz w Szwajcarii (np. miejscowość Balsthal, w niemieckojęzycznym kantonie Solura niem. Solothurn). We wstępie do wspomnień Adolfa Daaba zatytułowanych W Warszawie i na Krymie opracowanych przez Tadeusza Stegnera czytamy:
Sam Adolf Daab o rodzicach tak pisze:
Dalej pisze:
Ojciec Adolfa Daaba urodził się w miasteczku Reinheim, w Hesji-Darmstadt. Zmarł natomiast w 1890 w Warszawie. Matka jego, Kristina z domu Uhle, urodziła się w miasteczku Fürfeld w Hesji Nadreńskiej, w dzisiejszym kraju związkowym Nadrenia-Palatynat. Zmarła w 1912 w Warszawie. Pochówku Jana Filipa Daaba 22 października 1890 dokonał pastor Juliusz Bursche, wówczas proboszcz pomocniczy parafii Św. Trójcy. Jan Filip Daab został pochowany w al. 22a nr 42, nieopodal leży jego brat Ludwik Fryderyk Daab (al. 22a nr 44). Adolf Daab był najmłodszym dzieckiem swoich rodziców. Dzieci te rodziły się w latach 1849–1872. Adolf Daab miał trzech braci:
oraz cztery siostry:
Działalność zawodowaAdolf Daab był udziałowcem Towarzystwa Akcyjnego Zakładów Przemysłowych Budowlanych „Fr. Martens i A. Daab”, założonych w 1866 przy ul. Hożej w Warszawie. Firma ta istniała do 1946. Jej nazwa pochodzi od nazwiska przybyłego z Danii pierwszego właściciela Fryderyka Martensa (1839–1899) i późniejszego udziałowca Adolfa Daaba. De facto w 1899 Fryderyk Martens przekazał zarząd nad firmą swojemu synowi Karolowi Henrykowi Martensowi (1868–1948) i jego wspólnikowi oraz przyjacielowi Adolfowi Daabowi. Nazwa firmy nie uległa zmianie ze względu na rozpoznawalną już wówczas markę. Zakład wybudował wiele obiektów przemysłowych, publicznych i prywatnych na terenie Warszawy i Królestwa Polskiego, m.in. budynki parafii ewangelicko-augsburskiej (kamienica czynszowa z dwoma oficynami przy ul. Kredytowej 4, nieistniejący już dom parafialny od strony pl. Małachowskiego, gmach Gimnazjum Męskiego im. Mikołaja Reja). Ponadto przedsiębiorstwo to wybudowało:
Działalność społeczno-samorządowa
Działalność sportowa
Działalność w warszawskiej Parafii Ewangelicko-Augsburskiej Św. TrójcyDaab był osobą głęboko religijną przywiązaną do wyznania luterańskiego, stąd jego zaangażowanie w działalność społeczną w warszawskim zborze ewangelicko-augsburskim. W 1903, mając 31 lat, został najmłodszym członkiem Kolegium Kościelnego (ob. Rada Parafialna). Przez 20 lat (1903–1921) był członkiem kolegium kościelnego warszawskiej Parafii Ewangelicko-Augsburskiej Św. Trójcy i przewodniczącym wydziału administracyjnego tej parafii. Uroczystość konfirmacji Adolfa Daaba (w języku niemieckim),odbyła się 2 października 1887 r. Obrzędu tego dokonał pastor Henryk Leopold Bartsch (1832-1899), wówczas II pastor zboru Ewangelicko-Augsburskiego w Warszawie. Konfirmację w języku polskim wprowadzono w zborze warszawskim dopiero po 1888 r. RodzinaAdolf Daab ożenił się 16 października 1897 z koleżanką z dzieciństwa, Rozalią Anną Knittel (1868–1938), używającą imienia Anna („Niulcia”). Była ona wówczas wdową po Janie Powarowie, Rosjaninie (zm. 1895), z zawodu księgarzu. Anna Knittel Powarow była wyznania ewangelicko-reformowanego. Adolf i Anna mieli cztery córki:
Adolf Daab usynowił także dwóch pasierbów:
W latach 1889–1892 Adof Daab praktykował w firmie budowlanej Roberta Karstensa. Następnie odbywał służbę wojskową w Symferopolu (w latach 1892–1897) jako żołnierz armii carskiej. Podczas pobytu na Krymie pisał pamiętnik (1895–1896). Chociaż w domu posługiwał się językiem polskim, w pamiętniku brak odniesień do polskiej literatury (np. Sonetów krymskich Adama Mickiewicza). Trzeba pamiętać, że uczył się w szkole rosyjskiej, a wychował w domu niemieckim. Z czasem dał się poznać jako osoba zaangażowana w działalność patriotyczną. Jego własny dom był już ze wszech miar polski. Wspomnienia W Warszawie i na Krymie zostały opublikowane dopiero w 1996, „za zgodą pani Anny Kuester, wnuczki Adolfa Daaba, która udostępniła przechowywane przez nią wspomnienia dziadka” (T. Stegner we wstępie do ww. wspomnień A. Daab). Śmierć i pogrzebAdolf Daab zmarł 27 stycznia 1924 na raka w Paryżu, dokąd wyjechał na leczenie. Uroczysty pogrzeb odbył się w Warszawie 21 lutego 1924. Adolf Daab został pochowany jest na cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Warszawie przy ul. Młynarskiej, w al. 2 nr 10[10]. Przypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne
|
||||||||||
.jpg)
