Lo luòc de l'accion: la Puszta, l'immensa plana ongresa.
Lo temps de l'accion: la fin del sègle XIX.
L'accion: d'unes obrièrs agricòlas, de rafis, confles e pro lasses, excedits per l'agression patida los escadajorns pels mèstres de l'endrech, se revòltan contra los "lors" senhors e se ne tenon d'esperats responsa a las lors reivindicacions...
O fan en tot dançar e musiquejar e cantar, e balar, farandolejar, mazurquejar... amai quitament pregar... etc.
Pressions e intimidacions dels gendarmas, pas res ne va poder cambiar la situacion.
De soldats, mesclats dins d'abòrd amb la preissa, la se rodejan e encerclan, e tiran.
Es lo chaple total, general.
Mas l'accion es pas tot...
Que l'istòria contada es just d'aquelas que dintran pas dins los libres d'Istòria, anecdotica çò diràn, quitament se n'es pertocanta, per ailò tot que d'uman implica, de simple e mèr respîèch de la dignitat perduda del pòble.
E lo biais de contar, e mostrar, e testimoniar, o fa tot.
Títol : Még kér a nép, çò es literalament Çò, ailò tot que lo pòble vòl, exigís...N'es subremalaisida la traduccion d'aiceste títol, trach d'un poèma del poèta nacional e nacionalista ongrés Sándor Petöfi.Lo quite Miklós Jancsó li n'aclarèt al critic cinematografic francés André Cornand [4] qu'es sosentendut tanben çò tot que li donan pas, amai tot parièr, afanatz-vos, que lo pòble se ne ten tostemps de demandat...
Per çò que n'atanh al títol Salme roge, lo tanben critic francés Claude Beylie çò ne notèt que foguèt lo quite Jancsó lo que trobèt lo títol francés Psaume rouge que ne faguèt tant flòri puèi per n'èsser lo sol, traduch, levat lo siu original ongrés, dins lo mond entièr. [5]
Stultitia universalis: Very Hungarian.Very socialist.Very difficult. (sic... dixit un " utilizaire " anonim de l'International Movie Database... no comment!!)
Bibliografia
numèro especial Miklós Jancsó de la revista études cinématographiques, nums 104-108, cò en Minard, París, 1975
Yvette Biró Jancsó, edicions Albatros, id 1977
Veire tanben bibliografia detalhada dins l'article en Miklós Jancsó
Aires estacats a la costuma populara (A népszokások dallamai) (1 Nativitat d'al ròdol de Székely...) (20' 05)
idem (idem) (21 tròces) (23' 40)
Se tracha aicí del volum numèro VII de l'Òbra grand, l'opera magna d'en Kodály Zoltán e'n Bartók Béla, id est A Magyar Népzene Tára / Corpus Musicæ Popularis Hungaricæ... (mai de 70 ans de recerca, e gaireben 10000 melodias collectadas..., d'un ensemble gaireben exaustiu (mas pas del tot çaquelà...) de la tradicion magiara d'a fins a la debuta del sègle XX...)
N'es acompanhat lo cofret per un libre d'acompanhament rèirecomplet signat en Rajeczki Benjámin, 71 pp (format subrebèl) amb istoric, tèxtes e particions, en ongrés e anglés (mas amb notícia istorica e ensenhador general en alemand, francés & rus), Budapèst sd (circa 1970...)
