PantheraPanthera
Leon (P. leo), mâle adulte.
Panthera es un genre de la familha dels felins (Felidae) que compòrta quatre espècias (leopard, leon, tigre e jaguar). Aquestas espècias se caracterizan per la capacitat de rugir. Lo genre Panthera es estat definit per Oken en 1816 ; se classa dins los Panterinats (Pantherinae), sosfamilha apelada autrament «grands felins». Existís nòu espècias qu'an per genre Panthera, sièis desaparegudas. Las quatre espècias actualas son :
Catòrze sosespècias actualas dont tres decimadas per l’Òme e una desapareguda.
Nòu sosespècias actualas dont doas decimadas per l’Òme e cinc sosespècias desaparegudas.
Nòu sosespècias actualas dont tres decimadas per l’Òme e una desapareguda.
Uèch sosespècias actualas dont una decimada per l’Òme e doas desaparegudas. Espècias actualasLo leopard (o pantèra) (Panthera pardus) viu actualament en Africa e Asia. Sa rauba es pigalhada. Es lo pus pichon felin de genre Panthera.
Lo leon (Panthera leo) se caracteriza per sa crinièra espessa pel mascle e sa capacitat de viure en grop (lo sol felin qu'a aquesta possibilitat). Son pelatge es falbe unit, mas los pichons son leugièrament pigalhats. Son airal de reparticion s’espandís en Africa Subsahariana e en Índia. Es lo segond felin del mond per la talha.
Lo tigre (Panthera tigris) es lo pus grand felin del genre Panthera. Son pelatge es irange amb de raias negras. Viu actualament en Asia Orientala.
Lo jaguar (Panthera onca) viu actualament en America Centrala e del Sud dins la selva tropicala. Sembla fòrça lo leopard, mas en pus grand.
Espècias atudadas
Ibridacions e anomalias de pelatgeArriba que d'individús d’espècias diferentas s'acoblen e balhen d'ibrids, coma lo tigron o lo ligre (entre lo leon e lo tigre), mas tanben entre las quatre espècias. Mas aquestes individús rares naisson sovent en captivitat. Las anomalias de pelatge son pas mai frequentas, mas tòcan tanben las quatre espècias. Arriba que nascan un leon o un tigre blanc, una pantèra o un jaguar negre. IstoricLas primièras traças del genre Panthera datan del Pliocèn mejan (3,5 milions d’annadas environ) d’Euròpa. Sos fossils son atribuits a Panthera gombaszoegensis. Çaquelà, en Africa, un autre fossil trobat a Laetoli, datat tanben de 3,5 milions d’annadas sembla d'aparténer a un leon primitiu. Panthera gombaszoegensis seriá çaquelà la primièra espècia de genre Panthera ; aviá de caractèrs de leons e de tigres, sos fossils son estats formalament identificats sul continent europèu (França, Itàlia, Anglatèrra, Espanha, Alemanha e Païses Basses) dins los depaus datats del Pliocèn tardiu e del Pleïstocèn inferior e mejan. D’autres fossils del Pleïstocèn inferior de l’Ancian Mond apartenon a Panthera combaszoe e Panthera schreuderi. Las primièras formas de leopards, Panthera crassidens, son aparegudas al Pleïstocèn inferior (1,5 milions d’annadas) en Africa ; puèi l’espècia, aprèp èsser estada remplaçada per Panthera pardus, migrèt sus tota Africa, en Euròpa (ont es actualament desapareguda) e sus tota Asia. Las formas primitivas de leons las mai ancianas provenon de Tanzania (Gòrjas d'Olduvai, Pleïstocèn inferior, 1,7 milions d’annadas) e son atribuidas a Panthera leo fossilis. Sembla aver penetrat en Euròpa fa 700 000 ans (Itàlia) ont s'installèt. Mantun fossil es estat trobat en França, en Espanha e en Alemanha. Panthera leo fossilis èra pus grand que lo tigre de Siberia (Panthera tigris altaica). Fa environ 350 000 ans, Panthera leo fossilis foguèt remplaçat per una autra sosespècia pas gaire mai pichona : Panthera leo spelaea, lo leon de las cavèrnas. Aquesta sosespècia es estada trobada un pauc pertot en Euròpa (França, Alemanha, Anglatèrra) a la Siberia Orientala. Aqueste leon es plan conegut sus las parets de las cavèrnas europèas, per las gravaduras e pinturas del Paleolitic superior ; d’autres imatges son estats gravats dins d’evòri (defensas de mamots). Sembla que, d’aprèp los « testimoniatges » de la bauma de Chauvet, lo leon de las cavèrnas deviá èsser especializat dins la caça dels bisons (Bison priscus). Los leons d’Asia (Panthera leo persica) semblan d'èsser una relíquia dels leons de las cavèrnas. A la fin del periòde glaciari, son territòri s’espandissiá de la peninsula italiana a Índia. Una sosespècia de la talha del leon d’Asia, de cran pus cort (apelat Panthera leo vereshchagini), s’installèt a l'ocasion d’un refrejament general, fa environ 35 000 ans, sus l'estrech de Bering, de la Siberia (Russia) al territòri de Yukon (Canadà) ; un immens glacièr separava Yukon e Alaska de la rèsta del continent nòrd-american. A l'ocasion d’un rescalfament, fa 25 000 ans, l'estrech de Bering s’escafèt tornarmai jos las aigas ; un corredor de tèrra se creèt lo long de las Montanhas Rocosas, ligant lo territòri de Yukon e los Estats Units ; los lions, qu'an encara evoluit, migrèron vèrs los Estats Units. Aquesta ultima sosespècia, apelada Panthera leo atrox, lo leon american, foguèt la pus granda e la pus poderosa de totas las sosespècias de leons (mai granda encara que lo tigre de Siberia e son ancèstre Panthera leo fossilis). S’installèt rapidament sus aqueste continent. Sos mai bèls fossils provenon de Rancho La Brea, un jaç de quitran natural a Los Angeles ont son estats exumats prèp de 80 especimèns. La sosespècia s’installèt en Mexic, passèt l’istme de Panamà e migrèt vèrs l’America del Sud. Foguèt blocada pels Andes, mas s’installèt lo long del Pacific fins a Peró. Los leons de l'estrech de Bering (Panthera leo vereshchagini) e d’America (Panthera leo atrox) an probable la meteissa origina que los tigres (Panthera tigris) ; se pòt doncas suggerir que Panthera leo spelaea foguèt tanben l’ancèstre del tigre. L’espècia Panthera palaeosinensis, del Pleïstocèn mejan de China, foguèt sens cap de dobte lo cadenon mancant entre las doas espècias. Autres còps, se podiá rencontrar lo tigre en Asia Menora, mas s’atudèt, victima de la caça. Lo jaguar (Panthera onca), es sens dobte lo descendent de Panthera leo atrox. Panthera onca augusta, una espècia de jaguar nòrd-americana, foguèt tanben exumada dels poses de quitran de Rancho La Brea. Lo jaguar viviá autres còps en America del Nòrd, abans de s’atudar, victima de la caça. Galariá de fòtos
Vejatz tanben
Ligams extèrnes
Nòtas e referéncias |
