ഇന്ത്യക്കാരനായ ഒരു ന്യൂറോ ഫിസിയോളജിസ്റ്റും നാഷണൽ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് മെന്റൽ ഹെൽത്ത് ആൻഡ് ന്യൂറോ സയൻസസിലെ (നിംഹാൻസ്) പ്രൊഫസറുമായിരുന്നു തുരാഗ ദേശിരാജു (1935–1992).[1] നിംഹാൻസിൽ ചേരുന്നതിന് മുമ്പ് എയിംസ് ദില്ലിയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരുന്ന അദ്ദേഹം [2] 1975 ൽ നിംഹാൻസിൽ ന്യൂറോ ഫിസിയോളജി വകുപ്പ് സ്ഥാപിച്ചു. [3] ഉറക്കം, ഉണർവ് എന്നിവയെക്കുറിച്ചുള്ള ന്യൂറോ ഫിസിയോളജിക്കൽ പഠനത്തിന് ശ്രദ്ധേയനായ അദ്ദേഹം സെറിബ്രൽ കോർട്ടെക്സിന്റെ പ്രവർത്തനങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള വിപുലമായ പഠനങ്ങൾ ബോധപൂർവമായ പെരുമാറ്റത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ഗ്രാഹ്യം വർദ്ധിപ്പിക്കാൻ സഹായിച്ചു. [4]
യോഗയുടെ ന്യൂറോൺ-ഫിസിയോളജിയെക്കുറിച്ചും ബോധത്തിന്റെ സിദ്ധാന്തങ്ങളെക്കുറിച്ചും ദേശിരാജുവിന്റെ പഠനങ്ങൾ പ്രോജക്ട് കോൺഷ്യസ്നെസിന്റെ മൂലക്കല്ലുകളായിരുന്നു, നിംഹാൻസ് പ്രോത്സാഹിപ്പിച്ച പരീക്ഷണാത്മക പദ്ധതിയായ യോഗ പരിശീലനങ്ങൾ. [5]ഇന്ത്യൻ ജേണൽ ഓഫ് ഫിസിയോളജി ആൻഡ് ഫാർമക്കോളജി[6] എഡിറ്ററായ അദ്ദേഹം നാഷണൽ അക്കാദമി ഓഫ് മെഡിക്കൽ സയൻസസിന്റെ തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ട ഫെലോ ആയിരുന്നു. [7] ശാസ്ത്ര ഗവേഷണത്തിനായുള്ള ഇന്ത്യാ ഗവൺമെന്റിന്റെ പരമോന്നത ഏജൻസിയായ കൗൺസിൽ ഓഫ് സയന്റിഫിക് ആൻഡ് ഇൻഡസ്ട്രിയൽ റിസർച്ച്അദ്ദേഹത്തിന് ശാസ്ത്ര സാങ്കേതിക വിദ്യയ്ക്കുള്ള ശാന്തി സ്വരൂപ് ഭട്നഗർ സമ്മാനം നൽകി, 1980 ൽ മെഡിക്കൽ സയൻസിന് നൽകിയ സംഭാവനകൾക്കുള്ള ഏറ്റവും ഉയർന്ന ഇന്ത്യൻ സയൻസ് അവാർഡുകളിലൊന്നാണിത്. [8]
തിരഞ്ഞെടുത്ത ഗ്രന്ഥസൂചിക
Turaga Desiraju (1973). "Electrophysiology of the frontal granular cortex. II. Patterns of spontaneous discharges of impulses of neurons in the cortex through states of sleep and wakefulness in the monkey". Brain Research. 63 (7): 19–29. doi:10.1016/0006-8993(73)90073-5.
Lakshmana MK, Desiraju T, Raju TR (1993). "Mercuric chloride-induced alterations of levels of noradrenaline, dopamine, serotonin and acetylcholine esterase activity in different regions of rat brain during postnatal development". Arch. Toxicol. 67 (6): 422–427. doi:10.1007/bf01977404. PMID8215912.
Singh J, Desiraju T, Raju TR (1997). "Dopamine receptor sub-types involvement in nucleus accumbens and ventral tegmentum but not in medial prefrontal cortex: on self-stimulation of lateral hypothalamus and ventral mesencephalon". Behav. Brain Res. 86 (2): 171–179. doi:10.1016/s0166-4328(96)02263-2. PMID9134152.
