Share to: share facebook share twitter share wa share telegram print page

Provenzals

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Provenzals
Provençaus
Provenzals
Rechions con comunidaz importants
Francia
Idiomas
Occitán en a suya variant provenzal
Relichión
Catolicismo.
Pueblos relacionaus
Pueblos latinos
Mapa

Provenza

Os provenzals[1] (en occitán provenzal provençaus) son os habitants autotonos d'a Provenza (Occitania, Francia), y se diferencian d'atros franceses y occitans por una cultura tradicional diferent con un marcato caracter mediterranio. A mayoría parlan francés y una minoría encara conserva a occitana tradicional, dita provençau ("provenzal"). Son de relichión catolica.

Historia

Os provenzals son os continadors d'a población romanizata d'orichen celtoligur y celta d'a parte oriental d'a Provintia Narbonensis, l'aria mes romanizata de Galia, en a que o desembolique economico y tecnico estió asaber-lo de gran. En a Edat Meya o recuerdo d'esta antiga provincia perduraría en o toponimo Provença, (a vegatas escrito en aragonés Proença).

Provenza fació part d'o reino Ostrogodo d'Italia. Dimpués fue conquiesto por os francos. Cuan se dividió l'Imperio Carolinchio a Provenza s'adhibió a lo territorio de l'antigo Reino Burgundio d'a cuenca alta d'o Roine formando o Reino d'Arles-Borgonya.

Provenza se deseparó de Borgonya y s'amanó politicament a Tolosa y Barcelona, fendo part d'a Corona d'Aragón bel tiempo. Dimpués fue a parar a mans d'os Anchú con o rei Carlos I, pa rematar adhibita a lo patrimonio reyal con o tiempo.

En a Revolución Francesa a Provenza perdió a suya traza tradicional de gobernar-se.

En o sieglo XX Provenza ha recibiu emigración dende Archelia, primero os pieds noirs refuchiaus, que han contibuito a la francesización de la zona, y dimpués una inmigración masiva archelina d'arabes y berbers con creiximiento demografico mes gran que a población nativa.

Referencias

  1. (an) Diccionario aragonés-castellano-catalán. Estudio de Filología Aragonesa. Edacar num. 14. Zaragoza. Edicions Dichitals de l'Academia de l'Aragonés. ISSN 1988-8139. Octubre de 2024 (accesible vía web).

Bibliografía

Prefix: a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9

Portal di Ensiklopedia Dunia

Kembali kehalaman sebelumnya